Regulamin tworzenia składu w PGE Ekstralidze i Metalkas 2. Ekstralidze

Skład drużyny żużlowej to temat dosyć skomplikowany i często sprawiający problemy nowym kibicom tej dyscypliny. Na zaledwie ośmiu zawodników desygnowanych do zawodów, składają się seniorzy krajowi i zagraniczni, zawodnik U-24, juniorzy, a także rezerwowy. Na dodatek w odróżnieniu od innych sportów, numer z którym zawodnik startuje ma znaczenie i decyduje o tym, w których biegach będzie nominalnie startował i kim będą jego rywale. Regulamin tworzenia składu PGE Ekstraligi i Metalkas 2. Ekstraligi może wydawać się bardzo trudny do zrozumienia, ale w rzeczywistości rządzi nim tylko kilka przepisów.

Jak tworzony jest skład w PGE Ekstralidze i Metalkas 2. Ekstralidze

Zacznijmy od podstaw, czyli zasad ogólnych dotyczących składu zespołu żużlowego. Do meczu ligowego drużyna może zgłosić maksymalnie 8 zawodników, z czego przynajmniej dwóch musi być juniorami krajowymi. Oprócz tego, w składzie musi znaleźć się przynajmniej jeden zawodnik przed 24. rokiem życia, a dodatkowo drugi taki zawodnik może pełnić rolę rezerwowego. Pozostają nam zatem 4 miejsca na seniorów, wśród których musi się znaleźć jeden lub dwóch zawodników krajowych, w zależności od narodowości zawodnika U24. 

Przykładowy skład drużyny żużlowej

1. Senior krajowy
2. Senior krajowy
3. Senior zagraniczny
4. Senior zagraniczny
5. Zawodnik U24 
6. Junior
7. Junior
8. Zawodnik rezerwowy (U24)

Przykładowy skład drużyny żużlowej

1. Senior krajowy
2. Senior zagraniczny
3. Senior zagraniczny
4. Senior zagraniczny
5. Zawodnik U24 krajowy
6. Junior
7. Junior
8. Zawodnik rezerwowy (U24)

Regulamin tworzenia składu w PGE Ekstralidze i M2E – juniorzy

Zacznijmy od regulaminu dotyczącego juniorów, czyli zawodników krajowych pomiędzy 16. a 21. rokiem życia. Tu zaczynają się pierwsze schody i komplikacje – zawodnik musi mieć ukończone 16 lat, aby móc wystartować w zawodach ligowych, jednak górna granica wiekowa określana jest już rocznikowo. W rezultacie zawodnicy urodzeni w grudniu są najbardziej poszkodowani, gdyż de facto tracą jeden sezon wieku juniora względem zawodników z tego samego rocznika, lecz urodzonych na początku roku. 

---

Pobierz nasz darmowy Przewodnik Kibica na sezon żużlowy 2025! Ciekawostki, wywiady, zapowiedzi – to wszystko za darmo

Sezon PGE Ekstraligi, Metalkas 2. Ekstraligi oraz Krajowej Ligi Żużlowej już wystartował, dlatego zachęcamy do zapoznania się z naszym darmowym Przewodnikiem Kibica na sezon 2025.

---

Juniorzy zawsze startują z pozycji 6 i 7, gdyż na skutek układu przebiegu spotkania żużlowego startują oni w bezpośredniej rywalizacji w drugim wyścigu zawodów. Jest to tak zwany “bieg młodzieżowy”, bo do rywalizacji stają tylko młodzieżowcy zespołów. 

Według programu zawodów każdy junior startuje trzykrotnie, lecz ta liczba może się zwiększyć. Juniora nie może zastąpić senior, jedynie inny junior i tylko w ramach rezerwy taktycznej, maksymalnie raz. Zawodnik młodzieżowy może zastąpić dowolnego seniora, niezależnie od wyniku w ramach rezerwy zwykłej, a także jednorazowo drugiego juniora w ramach rezerwy taktycznej. Daje to łącznie 6 możliwych startów w ciągu jednego meczu.

Regulamin tworzenia składu w PGE Ekstralidze i M2E – rezerwowi

Przechodzenie z regulaminu o juniorze do regulaminu o rezerwowym może wydawać się mało intuicyjne, lecz znacząco ułatwi ono zrozumienie późniejszych zapisów regulaminowych. 

Zawodnikiem rezerwowym może być dowolny zawodnik między 16. a 24. rokiem życia, niezależnie od swojej narodowości. Na tym kończą się “proste” aspekty związane z tą pozycją. Jeśli rezerwowy jest z Polski, może on zastępować dowolnych seniorów w składzie, a jeśli regulaminowo złapałby się na pozycję juniora – również juniorów. Rezerwowy może wystartować aż 6-krotnie, pięciokrotnie startując w ramach rezerwy zwykłej i raz w ramach rezerwy taktycznej.

Jeśli zawodnik rezerwowy jest obcokrajowcem, sytuacja się komplikuje. Niezależnie od wieku, traci on możliwość zastąpienia młodzieżowca. Dodatkowo, może on bez problemu zastępować zawodnika U24, jeśli ten jest obcokrajowcem, lecz nie może ot tak zastąpić zawodnika U24, jeśli jest on reprezentantem krajowym. Aby to było możliwe, w składzie (oprócz juniorów), musi znaleźć się minimum trzech zawodników krajowych. 

Najlepszym przykładem zawiłości tego przepisu jest skład Gezet Stali Gorzów w sezonie 2025. Ze względu na zaledwie dwóch zawodników krajowych wśród seniorów – Oskara Fajfera i bardzo niedoświadczonego zawodnika U24, Oskara Chatłasa – świetny młodzieżowiec z Czech, Adam Bednar, nie może zastępować polskiego przedstawiciela U24, gdyż w składzie Stali jest tylko dwóch seniorów krajowych. Zakręcone, prawda?

Regulamin tworzenia składu w PGE Ekstralidze i M2E – seniorzy

Najgorsze już za nami, teraz pora na tę prostszą połowę składu. Seniorzy nie mają łatwo; nie mogą zastąpić innego zawodnika w ramach rezerwy zwykłej, a jedynie rezerwy taktycznej – gdy ich drużyna przegrywa różnicą 6 lub więcej punktów. Senior może wystartować w meczu 5-krotnie, a uwzględniając rezerwę taktyczną, 6-krotnie.

W zależności od narodowości zawodnika U24, wśród seniorów musi znaleźć się przynajmniej jeden bądź dwóch polskich zawodników. Mają oni takie same uprawnienia jak seniorzy zagraniczni i z punktu widzenia regulaminu nie ma między nimi różnicy. Mogą być w składzie wyłącznie w celu spełnienia wymogu o zawodniku krajowym, a trener może ich zastępować od pierwszego biegu juniorami i zawodnikiem rezerwowym.

Przebieg zawodów żużlowych

Ze względu na ścisłą formę przebiegu meczu żużlowego, numer startowy zawodnika w dużym stopniu determinuje jego możliwość zdobywania punktów. Niektórzy zawodnicy zmierzą się aż trzykrotnie na torze w bezpośrednim starciu, inni zaledwie raz. Z tego powodu istnieją numery uznawane za “łatwiejsze” i numery dla potencjalnych liderów zespołów. 

Przykładowo, zawodnik z numerem 1 aż trzykrotnie startować będzie przeciwko zawodnikowi z numerem 9, dlatego ważnym jest, aby pod tym numerem startowym znajdował się ktoś doświadczony. Z drugiej strony, zawodnicy z numerami 4 i 12 wchodzą w mecz stosunkowo łatwo – mierząc się w bezpośrednim starciu w 4. gonitwie, a także przeciwko dwóm zawodnikom młodzieżowym, co daje stosunkowo duże szanse na dobry rezultat. 

Przy obecnym systemie rozgrywek PGE Ekstraligi i Metalkas 2. Ekstraligi każdy punkt może zadecydować pomiędzy walką o medale a walką o utrzymanie. Dlatego tak ważnym jest, aby trener mógł zmaksymalizować szanse na sukces zawodników, odpowiednio dopasowując skład. Regulamin tworzenia składu PGE Ekstraligi i Metalkas 2. Ekstraligi jest trudny, ale równy dla wszystkich, dzięki czemu kibice mogą cieszyć się ogromnym widowiskiem na stadionach i przed telewizorami.

Korekta: Nicola Chwist

Źródło obrazka podglądowego: x.com/unialesznoks