Tragikomedia Peugeota w Formule 1

Peugeot może poszczycić się ogromnymi sukcesami w motorsporcie, na swoim koncie posiadają liczne tytuły w Rajdach WRC, Le Mans, a także Rajdzie Dakar. Na początku lat 90 XXI wieku, Peugeot postanowił wejść w świat Formuły 1 jako producent silników. Historia Peugeota w Formule 1 była krótka i zwieńczona wieloma konfliktami.

Narodziny silnika V10

Podczas prac nad prototypowym modelem 905, Peugeot stworzył potężny, 3.5 litrowy silnik V10. Samochód okazał się fenomenalny i zwyciężał w kultowym wyścigu Le Mans w latach 1992 oraz 1993. Napędzony sukcesami w wyścigach długodystansowych, koncern z Sochaux postanowił dopasować swój silnik do wymogów Formuły 1, zmniejszając jego pojemność do 3 litrów. 

W sezonie 1994, Peugeot został dostawcą silników dla ekipy McLarena. Na papierze, była to współpraca dwóch zespołów na fali wznoszącej, lecz w rzeczywistości okazała się koszmarem z przedwczesnym końcem.

Upadek współpracy z McLarenem

Silnik V10 od Peugeota pokazał duży potencjał dając duetowi Mika Hakkinen & Martin Brundle 8 podiów, lecz nie dając ani jednego zwycięstwa. Jednak nie obyło się bez problemów, ponieważ kierowcy zespołu z Woking aż 18-krotnie nie kończyli swoich wyścigów, w większości ze względów technicznych. Do kuriozalnej sytuacji doszło podczas Grand Prix Wielkiej Brytanii, gdy silnik Peugota w bolidzie Martina Brundle wybuchł kilka sekund po starcie wyścigu.

Kolejnym kamyczkiem do ogródka Peugeota w F1 był brak prac rozwojowych nad jednostką napędową, co doprowadzało McLarena do złości. W rezultacie, McLaren przedwcześnie zerwał kontrakt z Peugotem i związał się z Mercedesem na rok 1995.

Jordan podejmuje ryzyko

Rozstanie pozostawiło Peugeota w trudnej sytuacji, a na ratunek przyszedł zespół Jordan, który podjął ryzyko. Irlandzki zespół miał zaledwie 4 sezony doświadczenia w Formule 1, dwukrotnie kończąc rok na 5 pozycji i dwukrotnie na 11. Pomimo dużych nadziei na efekty współpracy z Peugeotem, Jordan zdobył 5 podiów na przestrzeni 3 lat, a największym sukcesem było podwójne podium (2 i 3 pozycja) podczas Grand Prix Kanady w 1995 roku.

Brak niezawodności ponownie był pięta achillesową silników od francuskiego dostawcy, a za sprawą awaryjności silników, kierowcy Jordana nie ukończyli jednej trzeciej przejechanych wyścigów. 

Narodowościowy zryw Prosta

W sezonie 1997, nowy zespół zadebiutował w Formule 1. Alain Prost, czterokrotny mistrz świata kierowców, założył Prost Grand Prix, wykupując bankrutującego Ligiera. Początek sezonu był fenomenalny dla ekipy Prosta. Duet Olivier Panis i Shinji Nakano zdobył podwójne punkty w debiucie podczas Grand Prix Australii, a w drugiej rundzie Panis stanął na najniższym stopniu podium, pokonując między innymi Michaela Schumachera, Mika Häkkinena czy Davida Coultharda.

Druga połowa sezonu była dużo gorsza w wykonaniu zespołu. Ostatecznie licznik zatrzymał się na 21 punktach, co zapewniło 6 miejsce w klasyfikacji zespołowej. Należy pamiętać, że był to debiutancki sezon zespołu wyciągniętego ze spirali prowadzącej do bankructwa.

A wtedy francuski rząd postanowił zainterweniować…

Przed sezonem 1998, rząd Francji zaczął wywierać silne naciski na Alaina Prosta w celu promocji Francji poprzez jego zespół F1 oraz wsparcie francuskiego producenta silników, mierzącego się z problemami. Podczas negocjacji, Peugeot obiecywał współpracę na przestrzeni 5 sezonów, która byłaby nieodpłatna. Tuż przed podpisaniem kontraktu, Peugeot zmienił warunki, ograniczając współpracę do 3. W zamian, Prost musiał za silniki zapłacić pełną kwotę. Tak chłodny początek współpracy nie wróżył najlepiej. Widząc poczynania Alpine w sezonie 2024, można ze spokojem stwierdzić, że to pewnego rodzaju francuska tradycja.

Silniki Peugeota okazały się fatalne, tak samo jak rezultaty ekipy Prost Grand Prix. Przez cały sezon, zespół zdobył tylko 1 punkt, natomiast aż 15-krotnie bolidy nie dojechały do mety, a pojedynczy punkt Jarno Trullego uratował zespół przed ostatnią pozycją w klasyfikacji konstruktorów. 

Rok 1999 okazał się minimalnie lepszy. Minimalnie, ponieważ w tym sezonie kierowcy Prost Grand Prix nie ukończyli wyścigu tylko czternastokrotnie (o jeden raz mniej niż rok wcześniej). Zespół zdobył również 9 punktów, za sprawą drugiej pozycji Jarno Trullego podczas Grand Prix Europy na Nürburgringu i trzech finiszów na 6 pozycji.

Sezon 2000 – wstyd, żenada, kompromitacja

Sezon 2000 okazał się totalną katastrofą, hańbą i frajerstwem w wykonaniu Peugeota oraz zespołu Prost Grand Prix. Tylko 11-krotnie kierowcy zespołu Prosta zostali sklasyfikowani w wyścigach, a wielokrotnie dochodziło do kompromitacji. Podczas Grand Prix Francji, doszło do kontaktu między zespołowymi partnerami, który nie wykluczył ich z rywalizacji. Zespół nie wyciągnął z tego żadnych wniosków, a kierowcy ponownie zderzyli się podczas Grand Prix Austrii. Tym razem jednak kontakt był dużo poważniejszy, a obaj kierowcy musieli wycofać się z wyścigu.

Wielokrotnie pit-stopy zespołu przeciągały się o wiele dłużej niż powinny trwać, a podczas Grand Prix Europy, bolid Nicka Heidfelda został zdyskwalifikowany za nieprzepisową wagę. Wszystko to, złożyło się na znaczne oziębienie relacji wewnątrz zespołu, a także na linii Prost – Peugeot.

Najwięcej krytyki dostało się silnikom Peugeota, natomiast bolid AP04 Prost Grand Prix był taczką na wielu płaszczyznach. Podwozie było tragiczne, bolid zmagał się z brakiem przyczepności, a także dużymi oporami nieprzekładającymi się na docisk aerodynamiczny. 

Odcięcie finansowania Peugeota w Formule 1

Na koniec 2000 roku, dyrektor Peugeota, Frederic Saint-Geours, zapowiedział wycofanie się z Peugeota Formuły 1 mówiąc “Wycofujemy się z Formuły 1 na dobre. W życiu nigdy nie powinno się mówić nigdy, ale jeśli mnie pytacie, to Peugeot nigdy nie wróci do F1” (tłum. własne).

Druga strona konfliktu, również nie hamowała się w wypowiedziach. Alain Prost opisał współpracę z Peugeotem słowami “Najgorsze lata mojego życia” (tłum. własne).

Po 7 sezonach, 115 Grand Prix w Formule 1, 14 podiach, lecz bez zwycięstwa, Peugeot wycofał się z Formuły 1. Ich silniki zostały odkupione przez konsorcjum Asiatech i służyły w 2001 roku zespołowi Arrows, a w 2002 Minardi. 

Dlaczego Peugeot wycofał się z F1?

Pomimo sukcesów w innych dyscyplinach, Peugeot nie odniósł sukcesu w Formule 1. Do głównych przyczyn porażki można zaliczyć między innymi:

• Brak nakładów finansowych – Peugeot nie przeznaczał na rozwój takich nakładów finansowych jak Ferrari czy Mercedes
  
• Problemy z niezawodnością – Podczas gdy silniki Peugeota nie odstawały znacząco mocą od konkurencji, kierowcy regularnie nie dojeżdżali do mety przez usterki
  
• Trudności przy częściowej współpracy – brak współpracy przy tworzeniu innych podzespołów w bolidzie ograniczał jakość współpracy między Peugeotem a jego klientami

Czy Peugeot może wrócić do F1?

Biorąc pod uwagę emocje związane z odejściem Peugeota z F1 i mocne słowa Frederica Saint-Geours, o tym, że zespół nigdy nie powróci do tej dyscypliny, ciężko wróżyć świetlaną przyszłość wizji powrotu do F1. 

Obecnie Peugeot prowadzi zespół w World Endurance Championship. Efekty tego programu jednak nie napawają optymizmem. Dwa podia przez trzy sezony jazdy modelu 9X8 nie są wynikami, których we Francji by oczekiwano. Dokładając do tego koszta, jakie generuje praktycznie coroczna zmiana koncepcji pojazdu, przyszłość tego projektu jest bardzo niepewna i możliwym jest zakończenie go po sezonie 2025.

Historia Peugeota w F1 w liczbach:

Udział w sezonach: 1994 – 2000

Starty: 115

Zwycięstwa: 0

Podia: 14

Punkty: 172

Najlepsza pozycja: 5 (1996, 1997)

Źródło zdjęcia podglądowego: Wikimedia Commons